Wetsvoorstel voor betere omstandigheden arts(-specialist)en in opleiding
Onze jonge artsen ervaren zowel in hun masteropleiding als tijdens hun specialisatiejaren nog te vaak grote problemen. Werkweken van meer dan 60 uur en nacht en weekend werk zijn eerder de regel dan de uitzondering. Door de grote concurrentie- en profileringsdrang durven de stagiaires minder snel hun grenzen aangeven uit schrik om als ‘lui’ bestempeld te worden of uit schrik om kansen te ontlopen. “Ook bij onze toekomstige artsen is een mentaliteit shift nodig naar meer work-life balance”, aldus cd&v Kamerlid Nathalie Muylle. Haar wetsvoorstel ligt alvast klaar.
Je moet er wat voor over hebben om arts te kunnen worden. Eerst zes jaar studeren voor een Master in de geneeskunde en daarna nog eens drie tot zes (of zelfs langer) jaren opleiding volgen vooraleer je effectief aan de slag kan als huisarts of specialist. Een mensenleven in handen hebben vereist nu eenmaal een jarenlange opgebouwde expertise. Maar is het vandaag de dag nog steeds te verantwoorden hoe men omgaat met onze toekomstige artsen?
Het begint tijdens de master, waarin de studenten een jaar lang onbetaald stage moeten lopen. Hun werkweken overschrijden dan regelmatig de wettelijke limiet van 60 uur. Ook weekend- en nachtwerk is eerder de regel dan de uitzondering. De studenten kunnen namelijk ‘vrijwillig’ een opting-out ondertekenen die het wettelijk mogelijk maakt om een werkweek te hebben van gemiddeld 60 uur (max. 72 uur). Maar aangezien veel ziekenhuizen en stagebegeleiders van stagiairs verwachten dat ze het document hoe dan ook ondertekenen is er in de praktijk van die ‘vrijwilligheid’ weinig sprake. Er schiet dus voor de studenten niet veel tijd meer over om te studeren, opdrachten te maken, een thesis te schrijven, hobby’s, vrienden, sport, laat staan voor studentenjobs. Niet iedereen kan van thuis uit rekenen op een financiële buffer.
Arts en mens, een collectief van geneeskundestudenten, zet zich daarom in voor menselijkere stages. Zij stellen voor om de opting-out af te schaffen en pleiten voor een onkostenvergoeding voor stagair-artsen. Van hun stageplek krijgen ze immers vaak geen vergoeding voor transport, eten, parkeerplek of verblijfplaats. Aangezien de studenten amper/geen tijd hebben voor een studentenjob, moet ervoor gezorgd worden dat diegene zonder financiële buffer ook nog menswaardig opgeleid kunnen worden.
Eenmaal afgestudeerd stopt het niet, integendeel. De artsen hebben dan een speciaal statuut aangezien zij niet meer beschouwd kunnen worden als studenten, maar evenmin als echte werknemers. Arbeidsvoorwaarden kunnen sterk verschillen van ziekenhuis tot ziekenhuis. Ook wat het aantal werkuren en de controle hierop betreft zijn er problematische tendensen merkbaar.
Hoewel er in 2021 een akkoord werd bereikt tussen de artsen en ziekenfondsen omtrent een aantal cruciale eisen van de stagiairs (uniform basisloon, systeem voor wachtvergoedingen, verlofregeling, ouderschapsverlof, palliatief verlof, moederschapsbescherming, oprichting onafhankelijk controlesysteem voor de arbeidsuren etc.), blijft het nog steeds te weinig. Zo hebben de artsen in opleiding nog steeds geen recht op pensioenopbouw of een vergoeding wanneer zij werkloos worden. Ook de problematiek van de ‘dubbele pet’ blijft, waarbij hun stagemeester tegelijk hun werkgever is, wat tot nadelige gevolgen kan leiden voor de jonge artsen. Klagen over de arbeidsuren -en omstandigheden is immers minder evident bij je baas dan bij een onafhankelijke begeleider.
Ex-minister van werk Nathalie Muylle en ex-minister van Volksgezondheid Maggie De Block, vandaag beiden parlementsleden, dienden reeds in 2021 een wetsvoorstel in om de pijnpunten aan te pakken die het akkoord onaangeraakt had gelaten, nl. pensioenopbouw, werkloosheidsuitkering en scheiding van de functie werkgever en stagemeester. Wat dit laatste betreft kijken ze naar het systeem bij huisartsen in opleiding, waarbij een onafhankelijke vzw instaat voor administratieve aspecten zoals: in orde zijn met de sociale wetgeving, afsluiten van verzekeringen voor beroepsaansprakelijkheid, registratie van de arbeidstijden, afstemmingen van de arbeidsvoorwaarden, financiering…
Twee maand geleden lanceerde de Stad voor het eerst een Architectuurprijs, een initiatief om nieuwe uitmuntende architecturale, infrastructurele en landschappelijke projecten in de kijker te zetten.
Ondanks herhaalde pleidooien van federaal parlementslid Nathalie Muylle (cd&v) voor structurele financiering, blijft de MUG-Heli in West-Vlaanderen op losse schroeven staan. Minister Vandenbroucke weigert een beslissing te nemen over de financiering. De helikopter kan nu enkel blijven vliegen dankzij steun van de provincie, gemeenten, sponsors en inzamelacties, zoals het jaarlijks ontbijt van cd&v-Ichtegem.
Het Federaal Kenniscentrum (KCE) publiceert zijn eerste brede rapport over de aanpak van endometriose in Belgische ziekenhuizen. Dit rapport komt er in opdracht van de resolutie van cd&v-Kamerlid Nathalie Muylle. In het rapport worden aanbevelingen naar voren geschoven in lijn met die resolutie: multidisciplinaire centra, dataverzameling en een nomenclatuurnummer voor de behandeling van endometriose.